De recente zware criminaliteit vraagt om andere antwoorden en mag een goede samenwerking tussen de verschillende politieniveaus niet overschaduwen. De roep om een fusie is op niets objectiefs of meetbaars gebaseerd.

De Brusselse burgemeesters, die vertegenwoordigd werden door de Conferentie van burgemeesters en Brulocalis, de vereniging van Brusselse gemeenten en OCMW’s, hebben woensdagmorgen op een persconferentie herhaald dat de zes Brusselse politiezones dagelijks in moeilijke omstandigheden hun doeltreffendheid en expertise bewijzen. De vele samenwerkingen en synergie tussen de politiezones vormen een “eerstelijns antwoord” op de groeiende zware criminaliteit in de hoofdstad, maar deze problematiek overstijgt ruimschoots het lokale niveau. De burgemeesters dringen aan op een overlegde totaaloplossing. Een fusie van de Brusselse politiezones hoort daar niet bij. 

Een performante lokale politie

De Conferentie van burgemeesters en Brulocalis merken op dat de zes Brusselse politiezones al synergie opbouwen en dagelijks samenwerken.

Er is vaak al eenheid van commando in het Brusselse Gewest. Bv. recent nog tijdens nieuwjaarsnacht, toen de verschillende zones onder het eengemaakt commando van de korpschef van de zone Brussel Hoofdstad Elsene stonden, daarbij gesteund door het Gewest en de federale overheid. Een ander weinig bekend element is de steun van de lokale politie aan de federale politie bij de ontmanteling van de criminele organisatie Sky ECC, het proces van de eeuw. 

De politiezones staan in voor de veiligheid van de 500.000 pendelaars die dagelijks de hoofdstad in- en uitgaan, dragen bij tot de veiligheid van de 74 metro-/premetrostations en de 32 Brusselse treinstations en houden toezicht op jaarlijks meer dan 1.000 evenementen. Daar bovenop staan ze ook nog eens in voor een aantal andere taken die samenhangen met het statuut van Brussel als nationale, Europese en internationale hoofdstad. 

“Deze expertise zie je ook in de dagelijkse wijkwerking van de lokale politie. Als eerste aanspreekpunt van de burger met de politie zijn de wijkagenten soms eerstelijns maatschappelijk werkers. Ze kennen de lokale situatie door en door en spelen een belangrijke rol in de informatiedoorstroming”, zegt Philippe Close, burgemeester van de stad Brussel. 

Een fusie op basis van welke objectieve criteria?

De burgemeesters wijzen erop dat de 6 Brusselse politiezones tot de 12 grootste van het land behoren. Gemiddeld telt elke zone meer dan 200.000 inwoners, in vergelijking met 65.000 nationaal.
Met een fusie wil men voldoende politieagenten hebben om de 7 basistaken inzake politiezorg te kunnen uitvoeren. Vanuit dat idee startte men in 2011 in Vlaanderen met de eerste fusiebewegingen tussen politiezones. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden, daarbij bijgestaan door de meerderheid van de korpschefs en de rechterlijke macht, zou de ideale schaal 300 tot 500 operationele personeelsleden tellen. Dat is nu al het geval in Brussel.

In antwoord op een vraag in de Kamer over de fusie van de Brusselse politiezones op 15 januari, zei de minister zelf: “Het is moeilijk om vandaag heel exacte cijfers te geven voor efficiëntiewinsten of -toename bij een fusie van de zones”.

“Zoals we uit deze criteria kunnen afleiden, hebben de zes politiezones in Brussel eigenlijk al de optimale schaalgrootte. Het idee van een fusie is het verkeerde antwoord op terechte problemen, waarvoor de lokale politie niet verantwoordelijk is. We nemen onze verantwoordelijkheid op”, zegt Vincent de Wolf, burgemeester van Etterbeek.

De fusie van de zes Brusselse politiezones is een simplistische oplossing voor complexe problemen. De motieven zijn partijdig. Men gebruikt het als drogreden om de aandacht af te leiden: de fusie van de 6 politiezones, zoals beoogd in deze verklaringen, is een slecht antwoord op de terechte vraag naar een effectieve criminaliteitsbestrijding.

Het potentieel

Volgens Brulocalis zal de onderfinanciering van de lokale politiezones door de federale overheid bij ongewijzigd beleid tijdens deze legislatuur oplopen tot bijna een half miljard euro. Dit forse bedrag is vooral te verklaren doordat de KUL-norm niet geactualiseerd wordt, door de vermindering van de federale basisdotatie als gevolg van het interzonale solidariteitsmechanisme met de landelijke politiezones, de pensioenkosten en de uitvoering van de sectorale akkoorden van 2018 en 2022. 

En dan hebben we het nog niet eens over de twijfels omtrent het voortbestaan van bepaalde dotaties of het gebrek aan personeel - er zijn momenteel tussen de 900 en 1.000 extra politieagenten nodig om het Brusselse grondgebied goed te bestrijken.

“De zes Brusselse politiezones doen het goed. Stelt u zich eens voor wat ze allemaal nog zouden kunnen doen als ze over voldoende financiële middelen en een volledig operationeel en administratief kader zouden beschikken,” voegt Olivier Maingain, burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe, toe.

De problematiek overstijgt het lokale niveau

Tot slot benadrukken de Conferentie van burgemeesters en Brulocalis dat deze problematiek veel verder gaat dan het lokale niveau en gevolgen heeft voor het hele politie- en justitieapparaat. “Alle politieagenten, zowel van de lokale als van de federale politie, verlenen dagelijks diensten aan burgers. Zij moeten hun kerntaak vervullen in vaak moeilijke omstandigheden. De zware criminaliteit doet de verwachtingen uitkristalliseren en vraagt om een totaalaanpak. Dit is moeilijk door een gebrek aan personeel en geld. De moeilijkheden kunnen alleen worden opgelost als ze als één geheel worden aangepakt en in nauw overleg met alle betrokken partijen”, besluit Benoît Cerexhe, burgemeester van Sint-Pieters-Woluwe.

Hieronder vindt u het volledige rapport over de werking van de Brusselse politiezones