Wij geven hier de tussenkomst weer van Jean-Paul Bastin, voorzitter van de Belgische afvaardiging bij het Congres van Lokale en Regionale Overheden van de Raad van Europa, tijdens het debat over haatzaaien en fake news: gevolgen voor lokale en regionale verkozenen bij het uitoefenen van hun mandaat.

"De situatie waarin lokale verkozenen zich bevinden, stemt tot nadenken. Wij zien een aanzienlijk aantal lokale verkozenen die ontslag nemen of overwegen om dit te doen, een burn-out hebben, of gewoon hun mandaat willen afmaken en zich bij de volgende verkiezingen niet opnieuw verkiesbaar willen stellen. 

Beste collega's, we beleven een echte paradox: de burger heeft nog nooit zoveel van de overheid verwacht, maar het respect voor beleidsmakers en de politiek in het algemeen is nog nooit zo laag geweest.
De democratie in onze samenlevingen is in gevaar, maar ik ben ervan overtuigd dat de lokale besturen er de grootste verdedigers van zijn. De dijken staan echter op barsten.
De Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten heeft een studie uitgevoerd over het evenwicht tussen het privé- en het publieke leven van mandatarissen. Het verslag is verhelderend in die zin dat meer dan 50% van de verkozenen aangeeft een onevenwicht te ervaren.
De leden van het bureau van de Union des Villes et Communes de Wallonie, waar ik deel van uitmaak, zijn in het Waalse Parlement komen praten over de “blues van de burgemeester” en de redenen voor het alarmerende aantal aftredingen, burn-outs en ontslagen. 

De pers moet haar rol kunnen spelen. De vraag is echter of de pers nog wel beschikt over de middelen om debatten, projecten en kwesties genuanceerd en ethisch voor te stellen. Of hebben ook zij geen andere keuze dan de sensatiezucht van sociale netwerken en de meedogenloze concurrentie van gratis pseudo-informatie achterna te hollen?

Elk medium neemt een zekere emotie over in zijn berichtgeving. Echter, daar waar de geschreven pers vaak meer rede en nuance aan de dag legt en meer uiteenlopende meningen aan bod laat komen, gaat het er op de radio en televisie vaak emotioneler aan toe. En sociale netwerken en de algoritmen die hen aansturen hebben de begrippen post-truth, alternatieve waarheid en fake news doen ontstaan. Ze versterken de tegenstellingen in de samenleving... Zo evolueren we naar een samenleving die er steeds minder in slaagt om diversiteit en anders-zijn te respecteren.

Als een samenleving geen echte samenleving meer is, wordt het steeds lastiger voor lokale verkozenen om in hun omgang met medeburgers te pleiten voor een minimum aan sociale samenhang. En als er geen samenhang is, dan kunnen verkozenen hun goede wil, hun oprechtheid, hun inspanningen niet meer omzetten in echte acties, en kunnen zij het verschil niet meer maken. En dit gevoel van onmacht wordt dan nog aangewakkerd wanneer de huidige manier van politiek bedrijven de verkozenen geen ruimte meer laat voor een privéleven, voor sport, voor pauze van de media. Immers, sociale media draaien 24 uur per dag, en vinden overal hun weg; naar elke smartphone en naar elk huis van elke politicus.

Dames en heren, het is voor het Congres, onder het Ierse voorzitterschap, belangrijk om na te denken. Het is belangrijk om positie in te nemen, en om te kijken wat de noodzakelijke voorwaarden zijn om te slagen. Ik vond dat de heer K. Tamsons het goed verwoordde toen hij zei dat het toxische ecosysteem een gezond ecosysteem moet worden dat lokale verkozenen toelaat hun mandaat fysiek, materieel en psychologisch uit te oefenen."

 

___

Nota van Brulocalis : links naar