Net als haar zusterverenigingen, de VVSG en de UVCW, heeft ook Brulocalis zich gebogen over de algemene beleidsverklaring van de federale regering. In deze nota staan een aantal bekommernissen en verwachtingen van de Brusselse gemeenten over de aangekondigde federale plannen. De nota dient ook als basis voor de verdere besprekingen met de federale regering, wanneer deze plannen verder vorm krijgen.
Hoewel een aantal beleidslijnen van de verklaring positief onthaald wordt, wijst de nota toch op een aantal aandachtspunten en levert ze duidelijke kritiek op de tekortkomingen of onnauwkeurigheden van bepaalde maatregelen. Over het algemeen vinden de gemeenten dat ze in hun rol meer erkend moeten worden en dat het overleg met de hogere bestuursniveaus beter moet.
Hier de belangrijkste opmerkingen thematisch gerangschikt:
- Rechtstaat, veiligheid, justitie, strijd tegen discriminatie: de gemeenten staan achter de intenties om discriminatie en radicalisering tegen te gaan. Zij betreuren evenwel dat er te weinig duidelijkheid is over de concrete middelen die de politiezones zullen krijgen en de manier waarop men de nabijheidsjustitie gaat versterken. Zij geven aan dat dit grotendeels op hun schouders rust, zonder dat zij daarvoor altijd de nodige tools hebben.
- Binnenlandse Zaken: er is geen globale visie op samenwerking tussen federale diensten en lokale besturen. Sommige bepalingen lijken los te staan van de realiteit op het terrein.
- Mobiliteit en verkeersveiligheid: de aangekondigde maatregelen rond duurzame mobiliteit gaan in de goede richting, maar ze missen overleg met de gemeenten, terwijl zij op de eerste rij staan bij hun uitvoering. Een betere coördinatie is onontbeerlijk.
- Energietransitie en leefmilieu: de doelstellingen zijn ambitieus, maar de gemeenten hekelen het feit dat ze te weinig middelen krijgen om de klimaatengagementen, bv. om openbare gebouwen energiezuiniger te maken, in de praktijk te kunnen omzetten.
- Economie, tewerkstelling, bedrijven: de gemeenten wijzen erop dat bepaalde economische maatregelen geen rekening houden met de specifieke regionale situatie. Ze vragen meer steun voor de lokale economie en een coherentere koppeling met het lokale werkgelegenheidsbeleid.
- Digitalisering en modernisering van de administratie: de gemeenten staan achter de digitalisering, maar ze wijzen op het mogelijke risico op digitale uitsluiting. Ze willen meer technische en financiële ondersteuning om te zorgen dat iedereen in het verhaal meegetrokken wordt.
- Gezondheid en welzijn: wat de federale regering op het vlak van mentale gezondheid aankondigt wordt positief onthaald. Het blijft evenwel nogal wat vaag voor wat betreft de coördinatie met de lokale spelers. Zij staan vaak alleen tegenover een kwetsbaar publiek.
- Migratie en integratie: de gemeenten hameren op een meer humaan en overlegd migratiebeleid. Ze hekelen het gebrek aan structurele steun voor de dagelijkse uitdagingen waarmee men op het terrein inzake opvang en integratie geconfronteerd wordt.
- Openbare financiën: Brulocalis betreurt dat er geen rekening wordt gehouden met de steeds moeilijkere financiële situatie van de gemeenten. De verdeling van de middelen moet herbekeken worden. Dat moet eerlijker en beter aansluiten bij de lokale taken.
- Governance en relaties tussen de bestuursniveaus: de gemeenten betreuren dat er over bepaalde federale beslissingen die een rechtstreekse invloed hebben op hun werking voorafgaand geen dialoog is. Ze vragen om meer systematisch overleg en een echt partnerschap tussen de verschillende bestuursniveaus.
Samenvattend, hoewel sommige federale ambities sporen met de lokale bekommernissen, waarschuwen de Brusselse gemeenten dat er een kloof gaapt tussen de aangekondigde intenties en de realiteit op het terrein. Deze nota is een duidelijke uitnodiging aan de federale regering om het gesprek met de gemeenten aan te halen en om bij het uitstippelen van het overheidsbeleid beter rekening te houden met hun problemen, bevoegdheden en expertise.