Eind december dienden de drie federaties van OCMW's een initiatiefadvies in over het wetsontwerp tot wijziging van de installatiepremieregeling ingediend door Kamerlid Wouter Raskin.

Dit wetsvoorstel neemt (op één element na) exact dezelfde bewoordingen over van het wetsvoorstel dat op 21 januari 2020 werd ingediend door Valerie Van Peel (zitt. 2019-2020, Parl. St. Kamer, nr. 55-0952/001), waarover de Federaties reeds een advies hadden uitgebracht (2022-03).

HUIDIGE WETGEVING

Voor wie niet langer dakloos is en die hoedanigheid dus verliest, zijn er twee soorten installatiepremies: die op basis van de RMI-wet (wet RMI, art. 14, §3) en die op basis van de organieke wet (art. 57bis en KB 21.9.2004). De toekenningvoorwaarden zijn relatief gelijklopend. 

In artikel 2, §1, van het Koninklijk Besluit wordt echter in fine gespecificeerd dat “In het geval dat twee of meer daklozen zich op hetzelfde adres vestigen en deel uitmaken van hetzelfde gezin, wordt enkel één installatiepremie toegekend”. 

Binnen het kader van deRMI-wet kan men daarentegen wel meerdere premies toekennen.

ANALYSE VAN HET WETVOORSTEL

De installatiepremie « per adres »

De opsteller van het wetsvoorstel is van plan een einde te maken aan het bestaan van de mogelijkheid om meerdere installatiepremies toe te kennen wanneer meerdere daklozen gaan samenwonen. De uitbreiding van het LO-regime naar het LDIS-regime komt echter neer op het voorzien in een zogenaamde "neerwaartse" harmonisatie, wat in strijd is met het standpunt dat de Federatie van Waalse OCMW's al vele jaren inneemt op het vlak van individualisering van de rechten.  

  • In het algemeen zien de Federaties van OCMW's, vanuit het oogpunt van vereenvoudiging,
    geen reden om wijzigingen aan te brengen in een systeem dat al goed werkt en waar zich
    op het terrein geen moeilijkheden voordoen;
  • Deze wetswijziging lijkt niet nodig, aangezien de OCMW's in de praktijk huishoudens al vaak adviseren om slechts één aanvraag voor de subsidie in te dienen, voor het geval het huishouden op een later tijdstip een nieuwe dakloosheidssituatie ervaart;
  • Om tot harmonisatie te komen, moet dit op de meest voordelige manier gebeuren, d.w.z. een premie per dakloze die aan de voorwaarden voldoet (LDIS) en niet per huishouden (LO);
  • Daarnaast brengt de indeling van meerdere volwassenen wel extra kosten met zich mee (koelkast, tafel, beddengoed, bankmaat)

Verhoging per minderjarig kind

In het voorstel staat dat de premie met 125 euro per minderjarig kind verhoogd wordt om de noodzakelijke huisvestingskosten evenredig met het aantal kinderen te dekken. Bij gedeelde huisvesting van de kinderen kan elke ouder de verhoging aanvragen.

De federaties juichen deze verhoging toe, maar het zou mogelijk moeten zijn om deze uit te breiden tot meerderjarige kinderen ten laste. Ze betreuren het echter dat in het geval van ongelijke huisvesting niet elk van de ouders de verhoging kan aanvragen. Dergelijke accommodatie vereist immers niet minder ontwikkelingskosten.

Uitbetaling van de premie in schijven en opbouw van een reserve

In het voorstel kunnen OCMW's de installatiepremie in meerdere schijven uitbetalen, zodat
alleen het noodzakelijke deel wordt uitbetaald en een reserve wordt opgebouwd voor het geval
de begunstigde later in zijn of haar leven opnieuw dakloos wordt.

De Federaties van OCMW's zijn geen voorstander van een uitbetaling van de premie in schijven om drie redenen:

  • mogelijk heel wat meer werk voor de OCMW's;
  • 1 741,291 euro is vlug uitgegeven en het is belangrijk om de begunstigde de nodige
    zelfstandigheid en verantwoordelijkheid te geven om dit bedrag zelf te beheren;
  • moedigt geen tweedehands aankopen aan waarvoor men niet altijd een factuur kan

We hebben een aantal vragen bij zo’n reserve:

  • Moet de persoon opnieuw dakloos zijn voordat die aanspraak kan maken op het
    resterende bedrag, of kan die persoon er aanspraak op maken als die het later nodig
    heeft?
  • Als een gezin een woning betrekt, wie heeft er dan recht op?
  • Wat gebeurt er als een van de leden van het gezin opnieuw dakloos wordt?
  • Wat als de persoon verhuist naar een andere gemeente? Moet de reserve
    overgedragen worden van het ene OCMW naar het andere?

Bekijk het volledige advies van de federaties