Bannière

Praktische fiches

86 resultaten op 86

Tuchtstraffen: statutaire ambtenaren

IN HET KORT

De Nieuwe Gemeentewet is de belangrijkste wettelijke norm die geldt voor statutaire ambtenaren. Deze wet voorziet in verschillende tuchtstraffen, ingedeeld op basis van hun ernst: lichte straffen, zware straffen en maximumstraffen.

De straf wordt vooral bepaald door de context waarin de fout begaan is. De straf kan gecumuleerd worden met een strafrechtelijke sanctie.

Publicatiedatum : 12 maart 2025
Materie(s) :
Lokale besturen

De sociale zekerheid van de gemeentemandataris

Aangezien hun statuut niet wordt erkend als een beroep, hebben mandatarissen ofwel sociale zekerheid via hun beroep, als ze dat hebben, ofwel via een suppletief stelsel. Het geval van elke mandataris moet daarom geval per geval worden bekeken.
Publicatiedatum : 12 maart 2025

Tuchtstraffen: contractuele ambtenaren

De Nieuwe Gemeentewet is niet van toepassing bij het opleggen van tuchtstraffen aan contractuele ambtenaren . Alle geldende regels om een tuchtprocedure op te starten, moeten bijgevolg vastgelegd zijn in het arbeidsreglement. Anders kan de ambtenaar geen straf opgelegd worden. Deze regel op grond van het beginsel nulla poena sine lege (ofwel ‘geen straf zonder wet’ in het Nederlands) is een van de grote verschillen tussen contractuele en statutaire ambtenaren die een tuchtrechtelijke fout begaan hebben. Er is dan ook een bredere waaier van straffen van toepassing op contractuele ambtenaren. Aanvullende bescherming wordt onder andere geboden door de wetgeving inzake arbeidsreglementen en -overeenkomsten en door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 109.
Publicatiedatum : 12 maart 2025
Materie(s) :
Lokale besturen

De uittredingsvergoeding

Naar het voorbeeld van Vlaanderen krijgen uittredende uitvoerend mandatarissen (burgemeesters en schepenen) ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voortaan een uittredingsvergoeding. Dit recht, dat op de schouders van de gemeente valt, is evenwel beperkt in de tijd en onderworpen aan bepaalde voorwaarden.
Publicatiedatum : 12 februari 2025
Materie(s) :
Lokale besturen

Interne controle

“De openbare centra voor maatschappelijk welzijn staan in voor de interne controle op hun activiteiten” (artikel 107 van de OW). Hoofdstuk VIIIbis van de organieke wet betreffende de OCMW’s voorziet namelijk in de wettelijke verplichting voor elk Brussels OCMW om in zijn midden interne controle strikt te organiseren. Het doel van deze fiche is om de grote lijnen van deze interne controle te schetsen, om de verantwoordelijkheden van de actoren in het OCMW op dit gebied vast te leggen en om toe te lichten en inhoudelijk te bepalen wat de wet vastlegt als een “geheel van maatregelen en procedures die ontworpen zijn om een redelijke zekerheid te verschaffen”.
Publicatiedatum : 10 februari 2025

Uittredingsvergoeding voor de OCMW-voorzitter

Op maandag 3 februari 2025 worden de raden voor maatschappelijk welzijn geïnstalleerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze installatie van nieuwe OCMW-raden gaat in een aantal gevallen gepaard met de vernieuwing van het OCMW-voorzitterschap. Hebben de uittredende mandatarissen recht op een uittredingsvergoeding? Zo ja, wat zijn de voorwaarden en hoe wordt deze vergoeding berekend?
Publicatiedatum : 10 februari 2025

Instalatieprocedure voor de OCMW-raad

Op maandag 3 februari 2025 wordt de overgrote meerderheid van de OCMW-raden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geïnstalleerd en beginnen zij dus aan een nieuwe legislatuur. Deze vierde praktische fiche van de Federatie van OCMW’s beschrijft de modaliteiten die gepaard gaan met deze essentiële democratische handeling, namelijk de installatie van de beleidsorganen die binnen de lokale OCMW’s zullen beraadslagen. Daarnaast gaat de fiche in op de eerste handelingen en stemmingen die deze beleidsorganen moeten uitvoeren wanneer ze aan hun nieuwe lokale legislatuur beginnen.
Publicatiedatum : 3 februari 2025

Het college – wedde van de burgemeester en schepenen

De leden van het college van burgemeester en schepenen krijgen een wedde op grond van hun ambt. Het bedrag van die wedde wordt berekend op basis van een percentage van de parlementaire brutovergoeding voor leden van het federaal parlement, omgerekend naar 100%.
Publicatiedatum : 19 december 2024
Materie(s) :
Lokale besturen

Onverenigbaarheden

Er zijn twee soorten onverenigbaarheden: als gevolg van bloed- of aanverwantschap en de ambtelijke onverenigbaarheid.
Publicatiedatum : 6 december 2024
Materie(s) :
Lokale besturen

Belangenconflict

De NGW verbiedt de mandataris om een activiteit uit te oefenen die mogelijk tot een belangenconflict kan leiden. Het gemeenteraadslid (en dus ook de burgemeester en de schepen) moet voor de zitting nagaan of hij of zij zich niet in een situatie van belangenconflict bevindt.
Publicatiedatum : 6 december 2024
Materie(s) :
Lokale besturen

Verkiezings- propaganda in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen

In de drie maanden voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen is het voor kandidaten verboden om bepaalde propagandamethodes te gebruiken. Zo is het met name verboden om geschenken en gadgets te verspreiden. Het is echter moeilijk om deze begrippen te definiëren: het concept is veranderlijk en de omstandigheden spelen een grote rol.
Publicatiedatum : 28 februari 2024

Mededelingen van plaatselijke overheden vóór de verkiezingen

De periode die aan verkiezingen voorafgaat, wordt geregeld door de ordonnantie van 12 juli 2012 betreffende de controle van de mededelingen en de imagobevordering van de plaatselijke overheden tijdens de verkiezingsperiode. De mededelingen van plaatselijke overheden zijn dan gebonden aan bepaalde regels en er dient op gelet te worden dat ze neutraal zijn.
Publicatiedatum : 22 februari 2024

Onderscheidingsteken van de burgemeesters en schepenen

Momenteel zijn de kenmerken van de sjerpen van burgemeesters en schepenen vastgelegd in koninklijke besluiten die al dateren van 1837 : drie verticale banden – zwart, geel en rood – met zilverkleurige franjes voor de burgemeesters en twee banden – geel en zwart – met rode franjes voor de schepenen.
Publicatiedatum : 13 februari 2024
Materie(s) :
Lokale besturen

Het toezicht

Het toezicht kan alleen worden uitgeoefend op grond van een wettelijke bepaling. Het staat tegenover de autonomie van de gedecentraliseerde overheid. Krachtens artikel 117 van de nieuwe gemeentewet beslist de gemeenteraad over alle aangelegenheden van gemeentelijk belang. Zijn beraadslagingen moeten alleen worden goedgekeurd door de toezichthoudende overheid in de gevallen waarin de wet, het decreet of de ordonnantie daarin formeel voorziet. De gemeentelijke reglementen en verordeningen worden onderworpen aan het toezicht, dat volgens de ordonnantie van 14 mei 1998 wordt uitgeoefend door het Gewest.
Publicatiedatum : 8 januari 2024
Materie(s) :
Lokale besturen

Betrekkingen met particulieren en privébedrijven

Iedere Brusselse plaatselijke dienst gebruikt in zijn betrekkingen met een particulier de door deze gebruikte taal, voor zover die taal het Nederlands of het Frans is, ongeacht de plaats waar de particulier gedomicilieerd of gevestigd is.
Publicatiedatum : 18 september 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Toepassing van de taalwetten bij de vaststelling van inbreuken

Het Belgische institutionele landschap zit soms ingewikkeld in elkaar. De kwestie van het taalgebruik is daar geen uitzondering op, en dan vooral de toepassing van de taalwetten bij de vaststelling van inbreuken en in het kader van de administratieve procedures die daarmee gepaard gaan op grond van de wet van 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties (GAS-wet).
Publicatiedatum : 18 september 2023

Persoonsgegevens van verkozenen op de gemeentelijke website

Het is in België al vele jaren gangbaar dat de verschillende gemeenten de contactgegevens van de lokale verkozenen (gemeenteraadsleden en leden van het college) bekendmaken. Inmiddels moeten we deze gang van zaken in twijfel trekken en onder meer nagaan of deze praktijk wel strookt met de GDPR.
Publicatiedatum : 10 maart 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Rechtsgedingen

Het college van burgemeester en schepenen is als enige bevoegd om de gemeente voor de rechtbank te vertegenwoordigen. In principe kan het college alleen optreden na machtiging van de gemeenteraad. Voor elke fase van de procedure moet een afzonderlijke machtiging worden gevraagd. In uitzonderlijke gevallen is het college als enige bevoegd.
Publicatiedatum : 27 februari 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Infofiche | Cargo bike

In deze praktische fiche vind je een schat aan informatie en nuttige contacten voor je eigen ‘bakfietsproject’. Je vindt er bv. informatie voor de juiste fietskeuze, over opleidingen, het onderhoud van de fiets, enz.
Publicatiedatum : 15 februari 2023

GDPR en mailings

Grote mailings naar een externe distributielijst moeten gebeuren conform de verplichtingen van de GDPR.
Publicatiedatum : 7 februari 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Basisprincipes van de GDPR

Gemeenten moeten een grote hoeveelheid persoonsgegevens verwerken; of het nu gaat om gegevens in de bevolkingsregisters of om meegedeelde gegevens in de loop van een of andere aanvraagprocedure.
Publicatiedatum : 7 februari 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Ambsthalve aanslag

De gemeente kan een belastingreglement aannemen met een ambtshalve aanslag mits een aantal voorwaarden.
Publicatiedatum : 7 februari 2023
Materie(s) :
Lokale besturen

Levenskader | Het besluit tot afbraak en de stedenbouw

Een besluit tot afbraak dat door de burgemeester genomen wordt op basis van artikel 133 en 135 van de Nieuwe Gemeentewet, stelt niet vrij van de verplichting om over een steden-bouwkundige vergunning te beschikken. Bovendien mag de burgemeester de afbraak van een beschermd goed of dat deel uitmaakt van het onroerend erf- goed dat ingeschreven is op de bewaarlijst, slechts bevelen mits goed-keuring van de gewestregering.
Publicatiedatum : 25 juli 2022

Levenskader | Misdrijven inzake leefmilieu

De ordonnantie van 25 maart 1999 bevat bepalingen over het toezicht op de milieuwetgeving en c.q. de nodige dwangmaatregelen om haar naleving te waarborgen. Het college van burgemeester en schepenen wijst het gemeentepersoneel aan dat belast is met het toezicht op de naleving van het milieurecht. De burgemeester bevestigt de waarschuwingen, de maatregelen, de bevelen tot stopzetting of sluiting die door het gemeentepersoneel uitgevaardigd worden.
Publicatiedatum : 25 juli 2022

Besluiten van de burgemeester | Besluit wegens misdrijven inzake leefmilieu

Het Wetboek van inspectie, preventie, vaststelling en bestraffing van milieumisdrijven, en milieuaansprakelijkheid (hierna “Wetboek” genoemd) voert een gemengd stelsel van administratieve en strafrechtelijke sancties in. Leefmilieu Brussel (BIM) is bevoegd om administratieve boetes op te leggen wanneer de procureur des Konings beslist de overtreder niet te vervolgen.
Publicatiedatum : 25 juli 2022

Besluiten van de burgemeester | Het plaatsverbod

De wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties voert voor de burgemeester de mogelijkheid in om aan bepaalde personen een verbod op te leggen om binnen te treden in een of meerdere duide- lijke perimeters van voor het publiek toegankelijke plaatsen.
Publicatiedatum : 25 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Besluiten van de burgemeester | De besluiten van de burgemeester inzake algemene bestuurlijke politie

Artikel 135, § 2 van de Nieuwe Gemeentewet (NGW) kent de gemeenten, als publiekrechtelijke instellingen, de ver- antwoordelijkheid toe om in het algemeen de openbare orde in de gemeente te handhaven en maatregelen te nemen in het kader van bijzondere materies, die opgesomd worden als elementen van de verschillende aspecten van de handhaving van de openbare orde.
Publicatiedatum : 25 juli 2022

Besluiten van de burgemeester | Uitvoeringsmodaliteiten

Een politiebesluit is een eenzijdige, administratieve rechtshandeling van individuele strekking die een specifieke maatregel in de vorm van een verbod, verplich- ting, toestemming, vrijstelling of elke andere maatregel van rechtswege inhoudt, om de openbare orde (namelijk de openbare veiligheid, gezondheid, rust of zindelijkheid) te handhaven of herstellen.
Publicatiedatum : 25 juli 2022

Gemeentebelastingen en retributies | Ambtshalve aanslag

Het gemeentelijk belastingreglement moet preciseren dat de belastingplichtige verplicht is een belastingaangifte in te dienen. Als de aangifte onvolledig of onnauwkeurig is, of laattijdig of helemaal niet ingediend werd, wordt de belasting ambtshalve gevestigd.
Publicatiedatum : 14 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Gemeentebelastingen en retributies | De retributie - invordering

Wat retributies betreft, is de relatie tussen het bestuur (dat de geïndividualiseerde dienst-verlening aanbiedt) en de burger (die vrij is om gebruik te maken van de genoemde dienst) van contractuele aard. De particulier heeft ermee ingestemd de door de gemeente gevraagde prijs te betalen. Het bedrag van de retributie is de niet-fiscale schuld- vordering van de overheid ten aanzien van de burger.
Publicatiedatum : 14 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Gemeentebelastingen en retributies | Het aanslagbiljet

Het aanslagbiljet vloeit voort uit het kohier. Zodra dat kohier opgemaakt is, dient de ontvanger zo snel mogelijk in de kosteloze verzending te voorzien van de individuele akte die het aan de gemeentelijke overheid verschuldigde bedrag ter kennis brengt van de belastingschuldige.
Publicatiedatum : 14 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Gemeentebelastingen en retributies | Directe en indirecte belastingen

In functie van het belastbare feit hebben de rechtspraak en de rechtsleer 2 categorieën fiscale heffingen bepaald: directe en indirecte belastingen. Dat onderscheid heeft belang voor de stappen die de gemeente moet ondernemen om tijdig haar belastingreglement goed te keuren en om retroactieve - en dus onwettige - belastingen te voorkomen.
Publicatiedatum : 12 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Gemeentebelastingen en retributies | Bekendmaking en inwerkingtreding van het gemeentelijk belastingreglement

Net zoals alle andere reglementen en verordeningen die door de gemeenteraad, het College en de burgemeester genomen worden, moeten de belastingreglementen: • aangeplakt worden aan de gemeentelijke valven • integraal bekendgemaakt worden op de website van de gemeente. Pas 5 dagen na de aanplakking treedt de tekst in werking en wordt hij dus inroepbaar voor derden, de belastingplichtigen.
Publicatiedatum : 12 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Werking van de organen | De voorzitter van de gemeenteraad

De voorzitter van de gemeenteraad leidt de werkzaamheden van de gemeenteraad en is verantwoordelijk voor de politie van de vergadering. Daarnaast oefent hij binnen de gemeenteraad een reeks specifieke bevoegdheden uit die hem tot een centrale en essentiële figuur maken voor de goede werking van de gemeenteraad.
Publicatiedatum : 8 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen

Algemene begrippen | Toegang tot bestuursdocumenten - openbaarheid van bestuur

De gemeenten zijn verplicht om toegang te verlenen tot ieder bestuursdocument, ongeacht de drager of de her- komst ervan. Ze moeten de burger bijstaan bij zijn opzoekingen, hem uitleg geven en hem indien nodig doorverwijzen naar een andere bestuursinstantie die over de gewenste informatie beschikt. Dit zijn de zogenaamde verplichtingen inzake passieve openbaarheid.
Publicatiedatum : 7 juli 2022
Materie(s) :
Lokale besturen