Verscherpte controle op gemeentelijke vzw's
De commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement heeft een ontwerpordonnantie goedgekeurd voor een aangescherpte controle op de gemeentelijke vzw's.
1. Onderscheid op basis van de omvang van de vzw
De ontwerpordonnantie maakt een onderscheid op basis van de omvang van de vzw: zo zijn er micro (maximaal 10 werknemers), kleine (maximaal 50 werknemers) en grote vzw’s. Waaruit bestaat de geplande hervorming?
Alle vzw's moeten hun fundamentele akten en oprichtingsakten aan de regering blijven bezorgen, namelijk:
- de statuten en statutenwijzigingen,
- het beheerscontract en zijn wijzigingen,
- de jaarrekening.
De bedoeling is de controle van het gewest toe te spitsen op akten die onder meer gevolgen kunnen hebben voor de verplichtingen van de gemeenten waar deze vzw’s van afhangen, en die belangrijke juridische of financiële gevolgen kunnen hebben.
De kleine vzw's moeten naast bovenstaande documenten ook de volgende documenten bezorgen aan de regering:
- alle documenten rond overheidsopdrachten van meer dan 175.000 euro excl. btw;
- alle documenten in verband met de concessies voor werken en diensten;
- een lijst van alle beslissingen van hun bestuursorganen, met daarbij een korte beschrijving van alle andere beslissingen dan die welke in extenso bezorgd zijn.
De grote vzw's hebben dezelfde verplichtingen als de micro- en kleine vzw's. Ze moeten verder ook de volgende documenten bezorgen aan de regering:
- de akten tot intrekking of rechtvaardiging van een opgeschorte akte;
- de akten van de algemene vergadering;
- de overeenkomsten;
- het aangaan van leningen;
- de verwerving of vervreemding van eigendomsrechten of zakelijke rechten op onroerende goederen.
2. Aangescherpte gemeentelijke controle
De ontwerpordonnantie bepaalt uitdrukkelijk – dat is nu niet het geval - dat de akten van alle vzw's (micro-, kleine of grote) en de gedetailleerde lijsten die door de kleine en grote vzw's opgemaakt worden, ook aan de gemeente bezorgd moeten worden.
De vzw's moeten het college van burgemeester en schepenen, naast de jaarrekening, ook het jaarlijks beheersverslag bezorgen (voor zover zij volgens het Wetboek van vennootschappen en verenigingen er een moeten opmaken).
De jaarrekening en het jaarlijks beheersverslag worden elk jaar aan de gemeenteraad voorgelegd, zodat er onder meer een openbaar debat kan plaatsvinden. Het college mag deze voorlegging zelf organiseren.
Ten slotte wordt er uitdrukkelijk op gewezen dat het inzagerecht van de gemeenteraadsleden (art. 84 NGW) van toepassing is op alle akten van alle vzw's.
3. Nieuwe verplichtingen voor de gemeenten
Het register dat door het college van burgemeester en schepenen wordt bijgehouden, wordt verder uitgebouwd. Alle gemeentelijke vzw's moeten er voortaan in, niet alleen die waarmee de gemeente een overeenkomst heeft afgesloten.
Ook krijgt dit register een extra bijlage: een lijst van de gemeentelijke vertegenwoordigers in die vzw's. De twee andere al bestaande bijlagen, de statuten van de gemeentelijke vzw's en de overeenkomsten tussen de gemeente en de gemeentelijke vzw's, blijven gewoon bestaan.
Voortaan moeten het register en deze bijlagen op de website van de gemeente geplaatst worden.
Bijlagen
Ordonnantie 5 juli 2018 betr. de specifieke gemeentelijke bestuursvormen en de samenwerking tussen gemeenten (B.S., 12 juli 2018, p. 56087 – inforum nb 320864)